Veilig naar de overkant

Foto: Pixabay

Vandaag 70 jaar geleden, op 31 oktober 1951, werd in de Engelse plaats Slough, het eerste officiële zebrapad ter wereld aangelegd. En dat was nodig ook!

(tekst: Wim Meijer)

In 1951 waren er in Engeland twee miljoen auto’s geregistreerd, en volgens de prognoses zou dat aantal in de daarop volgende 10 jaar stijgen tot 7 miljoen. Het was dus de hoogste tijd om de voetgangers te gaan beschermen bij het oversteken.

Lesje ‘straat oversteken’
Natuurlijk is het zo dat er ook vóór 1951 al nagedacht werd over oversteekplaatsen voor voetgangers. Deze oversteekplaatsen waren dan meestal gemarkeerd door rijen met witte stippen over het wegdek en aan iedere kant van de straat een zogenaamde ‘Belisha beacon’; een oranje, bolvormig knipperlicht op een zwart-wit gestreepte paal. Om de voetgangers te leren hoe om te gaan met deze oversteekplaatsen voerde de Britse overheid in 1948 een speciale campagne, waarbij men gebruik maakte van een komisch filmpje (zie hieronder), waar ons antwoordnummer 51 nog iets van kan leren.

Ook waren er vóór 1951 al voetgangersoversteekplaatsen waarbij men gebruik maakte van zwart-witte strepen op het wegdek. Dit gebeurde onder andere voor het Amsterdamse Centraal Station. En ook in Breda schilderde men al in 1949 een zebrapad aan de Terheydenseweg. Het verschil met het latere officiële zebrapad was echter dat de strepen in de lengterichting (looprichting) liepen.

Duizend proef-zebra’s
In Engeland lieten ze echter niets aan het toeval over. In 1949 begonnen ze met een proef die twee jaar zou duren en waarbij allerlei verschillende markeringen werden aangebracht op ongeveer duizend locaties. Op basis van de ervaringen bij deze proef werd uiteindelijk besloten tot de nu als ‘zebrapad’ bekend staande beschildering.

De eer van het eerste officiële zebrapad viel ten deel aan de Engelse stad Slough, waar op 31 oktober 1951 het eerste zebrapad officieel in gebruik werd genomen. Na Slough volgden ook andere steden in Engeland, waarna het fenomeen ook oversloeg naar het vaste land van Europa en vervolgens ook de oceanen overstak naar de andere werelddelen.

Pompeii
Hoewel 1951 natuurlijk toch al 70 jaar geleden is, voelt het toch als helemaal niet zo héél lang geleden. Je kunt je eigenlijk niet voorstellen dat er niet al eerder dit soort oversteekplaatsen bestonden. Misschien niet vanwege het drukke autoverkeer, maar heel veel ‘paarden en wagens’ kunnen toch ook heel bedreigend zijn voor voetgangers.

Zebrapad in Pompeï anno 79 v.Chr. (foto: Wikipedia)

En inderdaad: als we heel ver terug gaan in de geschiedenis, ongeveer tot het jaar  79 na Christus, naar de Romeinse stad Pompeï, dan zien we dat ook daar al een soort ‘zebrapaden’ bestonden.

Dankzij de opgravingen van de door de uitgebarsten Vesuvius vernietigde Italiaanse stad, kunnen we zien dat men in die tijd al een soort oversteekplaatsen in het wegdek had opgenomen. Deze bestonden uit grote stenen waarover de voetgangers de overkant van de straat konden bereiken. Dit was overigens niet zozeer om zich te beschermen tegen ‘aanstormende’ handkarren, maar meer om droge voeten te houden. In die tijd waren de straten namelijk bijna een openbaar riool. De stenen waren wel zó opgesteld dat de karren er precies tussendoor konden rijden. Ze waren echter wel verplicht om te wachten voor overstekende voetgangers.

Bijzondere zebrapaden
Na dat eerste officiële zebrapad in het Engelse Slough duurde het tot 1961 voordat er letterlijk in alle steden ter wereld zebrapaden lagen. Ook Nederland bleef niet achter. Alleen lijkt men het er niet helemaal over eens welke Nederlandse gemeente nu de primeur had van die eerste zwart-wit gestreepte oversteekplaats.

Inmiddels, na 70 jaar, ligt onze aardbol bezaaid met een enorm netwerk van gewone en bijzondere zebrapaden. Bijzonder, vanwege een of ander historisch feit, zoals bijvoorbeeld het zebrapad op Abbey Road,  of bijzonder vanwege de creativiteit. Want in sommige gevallen zijn zebrapaden verworden tot echte kunstwerken, zoals onderstaand filmpje bewijst.

Hoe druk het kan zijn op een zebrapad toont onderstaand filmpje van de Shibuya Crossing in Tokio. Het is het drukste kruispunt ter wereld. Per groen licht steken er rond de 2500 mensen over.

Cookieinstellingen